Πολλοί λόγοι μπορεί να οδηγήσουν μια μητέρα να δημιουργήσει τράπεζα γάλακτος (νοσηλεία σε νοσοκομείο, επιστροφή στην εργασία, υπερπαραγωγή γάλατος).
Καλό θα ήταν, η διαδικασία συλλογής γάλατος να ξεκινήσει 2-3 εβδομάδες πριν την επιστροφή στην εργασία, ξεκινώντας με μία έως δύο αντλήσεις, εκτός από τους θηλασμούς που κάνει.
Η συλλογή γάλατος μπορεί να γίνει με θήλαστρο ή και με το χέρι.
Απαραίτητη είναι βέβαια, η σωστή υγιεινή των χεριών και η αποστείρωση του θηλάστρου, σύμφωνα με τις οδηγίες της κατασκευάστριας εταιρίας.
Είναι σημαντικό ακόμα, η άντληση να γίνεται αμέσως μετά το γεύμα του μωρού, ή και παράλληλα από τον άλλο μαστό. Προτιμούνται οι ώρες που υπάρχει μεγαλύτερη παραγωγή γάλατος.
Η συλλογή γίνεται σε αποστειρωμένα δοχεία, τα οποία μπορεί να είναι γυάλινα, από πολυπροπυλένιο, ή και από σακούλες του τελευταίου.
Το γάλα καλό είναι να αποθηκεύεται σε διαφορετικές ποσότητες των 30ml, 50ml, 80ml ή 100ml. Έτσι, γίνονται συνδυασμοί ανάλογα με την ποσότητα που τρώει το μωρό. Σε κάθε συσκευή φύλαξης γάλατος, αναγράφεται ημερομηνία, ώστε να χρησιμοποιείται το πιο παλιό φυλαγμένο γάλα κάθε φορά.
Το αντλημένο γάλα διατηρείται σε θερμοκρασία δωματίου (27°C-32°C), έως τέσσερις ώρες - ενώ σε ισοθερμική σακούλα με παγοκύστες έως και 24 ώρες. Στην συντήρηση του ψυγείου διατηρείται για 48-72 ώρες, ενώ στην κατάψυξη διατηρείται με ασφάλεια για τρεις μήνες. Δεν αναμειγνύουμε φρέσκο αντλημένο γάλα με γάλα που δέν έχει ήδη αποθηκευτεί στην ψύξη ή στην κατάψυξη.
Ο καλύτερος τρόπος να αποψυχθεί το κατεψυγμένο γάλα είναι αρχικά στην συντήρηση του ψυγείου και κατόπιν η θέρμανσή του σε θερμοκρασία δωματίου για περίπου 20 λεπτά. Εαν το μωρό προτιμά πιο ζεστό γάλα, συστήνεται η χρήση «μπεν μαρί» σε νερό που έχει θερμοκρασία 40°C και όχι σε κατσαρόλα εστίας θέρμανσης. Το βράσιμο του γάλατος καταστρέφει τις πρωτεΐνες και αδρανοποιεί το λίπος.
Αποφεύγεται αυστηρά ο φούρνος μικροκυμάτων, διότι έτσι καταστρέφονται ανοσολογικοί παράγοντες και επίσης το γάλα ζεσταίνεται ανομοιογενώς και είναι δυνατόν να προκληθούν εγαύματα.
Το γάλα που βγήκε από την κατάψυξη και ξεπάγωσε θα καταψύχεται ξανά. Διατηρείται 24 ώρες στην συντήρηση και 2 ώρες σε θερμοκρασία δωματίου. Από την άλλη, γάλα που περίσσεψε στο μπουκάλι αποικίζεται από την μικροβιακή χλωρίδα του στόματος του παιδιού, και μετά την μία ώρα είναι ακατάλληλο.
Η επιστροφή της θηλάζουσας στον χώρο εργασίας δεν σημαίνει διακοπή του θηλασμού. Η μητέρα συνεχίζει το θηλασμό τις ώρες που βρίσκεται στο σπίτι και αντλεί το γάλα στο χώρο εργασίας. Οι χώροι εργασίας πρέπει να προστατεύουν την θηλάζουσα διαθέτοντας ειδικό χώρο άντλησης, ψυγείο και φυσικά ευέλικτο ωράριο, ώστε η εργαζόμενη μητέρα να έχει χρόνο για άντληση.